Chrobotek szydlasty (Cladonia coniocraea)

#porosty#bagno#sieniawka#czerwiec2018

Gatunek grzybów należący do rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów. Znalazłam na bagnie  obrośnięte nimi stare leżące pnie – wyglądały magicznie. Ich wygląd jest wyjątkowy, ponieważ ich życie jest nadzwyczajne. To symbioza dwóch organizmów – grzybów i komórek glonów. Razem tworzą porosty. Już z podręcznika do przyrody piątoklasisty możemy wyczytać, że ciało chrobotka składa się ze strzępków grzybów i komórek glonów. Grzyb zapewnia komórkom glonu ochronę i dostarcza wodę z solami mineralnymi. Sam zaś korzysta z pokarmu wytworzonego przez glony podczas fotosyntezy. W komórkach grzybów nie występuje chlorofil, dlatego organizmy te nie mogą fotosyntezować – czyli zrobić sobie papu – oznacza to, że muszą być cudzożywne – ktoś inny musi dostarczyć im papu lub z kogoś muszą papu czerpać. Jeśli współpraca jest korzystna dla obu stron – taki związek nazywamy symbiozą. Jeśli –  nie, związek przybiera inne mniej „przyjazne” formy np. pasożytnicze – gdzie jedna strona jest ofiarą – a druga – tuczy się na jej nieszczęściu. Chrobotek, na szczęście, jest  wypełniony tą budującą współpracą, czyli jego „podwójna” osobowość jest podręcznikowym przykładem symbiozy.

Porosty są bardzo skromne i mają niewielkie wymagania życiowe. Doskonale znoszą surowe warunki; skrajnie wysoką i niską temperaturę, suszę i gradobicia jednak ich największym wrogiem jest zanieczyszczenie powietrza. Obfite występowanie porostów świadczy o czystości powietrza. Zatem nasze bagno jest czyste. Ale to nie koniec – porosty zalicza się do organizmów pionierskich – oznacza to, że jako jedne z pierwszych zasiedlają nowe lądy i przygotowują podłoże dla bardziej wymagających organizmów. Przyspieszają niszczenie skał – dzięki temu zjawisku powstają nowe gleby – a te gleby z kolei pozwolą kiełkować zarodnikom paproci, mchów oraz nasionom innych roślin.

Porosty występują w postaci wielobarwnych plam pokrywających skały, bądź różnokształtnych krzaczków wyrastających na żywych i  spróchniałych korach drzew. przybierają kształty listkowate, skorupiaste i krzaczkowate.

źródło:

• wikipedia.org
• J. Ślósarczyk, R. Kozik, F. Szlajfer: „Tajemnice przyrody…”, Nowa Era, Warszawa 2016