Chrobotek szydlasty (Cladonia coniocraea (Flörke) Spreng. (Oprócz „żółtego” złotorosta: Maritime sunburst lichen /Złotorost ścienny (Xanthoria parietina (L.) Th. Fr.)
Tag: #porosty
The Lichen
Chrobotek szydlasty (Caladonia coniocraea) Lichens
Living on the dead
Porost: Mąkla (Evernia) Evernia
Gatunek objęty ochroną ścisłą na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów.
Plecha:
Krzaczkowata, długości do 20 cm, zwisająca, wiotka, nieregularnie lub dychotomicznie rozgałęziona, białawo-, słomkowo-, oliwkowo-, szaro- lub żółto-zielonawa. Gałązki grubości 1-2 mm, nieregularnie obłe, miejscami kanciaste lub spłaszczone (do 5 mm szerokości), dołeczkowate lub pomarszczone, czasami miejscami popękane i niewyraźnie członkowane, z krótkimi, odstającymi kolcami. W plesze znajdują się glony protokokkoidalne.
Owocniki:
Apotecja lekanorowe, bardzo rzadko obecne, średnicy 2-8 mm, na brzegu gałązek. Tarczki czerwono-brunatne. Zarodniki 1-komórkowe, bezbarwne, o wymiarach 7-8 x 4,5-5 mikrometrów, po 8 w worku.
Podłoże i ekologia:
Preferuje siedliska wilgotne, umiarkowanie nasłonecznione, wystawione na wiatr. Rośnie głównie na kwaśnej korze drzew iglastych, rzadziej liściastych – zazwyczaj zasiedlając ich gałęzie. W wysokich położeniach gór spotykana jest także na podłożu skalnym (Lisická 2005).
Występowanie:
Evernia divaricata Ach. jest gatunkiem okołoborealnym występującym w centralnej Azji, na Syberii, w Górach Skalistych, na Alasce oraz w Europie (Ahlner 1948; Brodo i in. 2001; Motyka 1962; Poelt 1969; Nimis 1993). Głównym ośrodkiem występowania Evernia divaricata w Europie są Alpy, gdzie lokalnie jest gatunkiem częstym (Nimis 1993) oraz Skandynawia, tam jednak spotyka się ją znacznie rzadziej (Ingelög i in. 1987). W Polsce jest gatunkiem bardzo rzadkim, a jego znane stanowiska rozproszone są w Karpatach, Sudetach, na pogórzu oraz na niżu w dużych kompleksach leśnych (Fałtynowicz 2003). Ostatnio podawana była również z okolic Wrocławia i Radomska.
Opracował: Grzegorz Gajkowski
Na podstawie Evernia divaricata (Parmeliaceae) in the Polish Carpathians, Robert Kościelniak, Roczniki bieszczadzkie 18 (2010)
źródło: nagrzyby.pl
Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) / Maritime sunburst lichen
Chrobotek szydlasty (Cladonia coniocraea)
Chrobotek szydlasty (Cladonia coniocraea)
#porosty#bagno#sieniawka#czerwiec2018
Gatunek grzybów należący do rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów. Znalazłam na bagnie obrośnięte nimi stare leżące pnie – wyglądały magicznie. Ich wygląd jest wyjątkowy, ponieważ ich życie jest nadzwyczajne. To symbioza dwóch organizmów – grzybów i komórek glonów. Razem tworzą porosty. Już z podręcznika do przyrody piątoklasisty możemy wyczytać, że ciało chrobotka składa się ze strzępków grzybów i komórek glonów. Grzyb zapewnia komórkom glonu ochronę i dostarcza wodę z solami mineralnymi. Sam zaś korzysta z pokarmu wytworzonego przez glony podczas fotosyntezy. W komórkach grzybów nie występuje chlorofil, dlatego organizmy te nie mogą fotosyntezować – czyli zrobić sobie papu – oznacza to, że muszą być cudzożywne – ktoś inny musi dostarczyć im papu lub z kogoś muszą papu czerpać. Jeśli współpraca jest korzystna dla obu stron – taki związek nazywamy symbiozą. Jeśli – nie, związek przybiera inne mniej „przyjazne” formy np. pasożytnicze – gdzie jedna strona jest ofiarą – a druga – tuczy się na jej nieszczęściu. Chrobotek, na szczęście, jest wypełniony tą budującą współpracą, czyli jego „podwójna” osobowość jest podręcznikowym przykładem symbiozy.
Porosty są bardzo skromne i mają niewielkie wymagania życiowe. Doskonale znoszą surowe warunki; skrajnie wysoką i niską temperaturę, suszę i gradobicia jednak ich największym wrogiem jest zanieczyszczenie powietrza. Obfite występowanie porostów świadczy o czystości powietrza. Zatem nasze bagno jest czyste. Ale to nie koniec – porosty zalicza się do organizmów pionierskich – oznacza to, że jako jedne z pierwszych zasiedlają nowe lądy i przygotowują podłoże dla bardziej wymagających organizmów. Przyspieszają niszczenie skał – dzięki temu zjawisku powstają nowe gleby – a te gleby z kolei pozwolą kiełkować zarodnikom paproci, mchów oraz nasionom innych roślin.
Porosty występują w postaci wielobarwnych plam pokrywających skały, bądź różnokształtnych krzaczków wyrastających na żywych i spróchniałych korach drzew. przybierają kształty listkowate, skorupiaste i krzaczkowate.
źródło:
- wikipedia.org
- J. Ślósarczyk, R. Kozik, F. Szlajfer: „Tajemnice przyrody…”, Nowa Era, Warszawa 2016
